ĐÔI NÉT VỀ đạo PHẬT

[dieuquang]

TRẢ LỜI TIẾP ÚT LĂNG;

Theo thầy Thích phước Đạt:

Ngày nay “rằm tháng Mười” không chỉ có ý nghĩa là Tết Hạ nguyên mà nó đã trở thành ngày lễ hội mang nhiều giá trị tâm linh đối với người dân Việt. Nhất là đối với người Phật tử, rằm tháng Mười là dịp để mọi người con Phật hướng tâm tu tập, trên nhờ ân đức chư Phật mười phương gia hộ, thánh thần độ trì, kế đến là tổ tiên ông bà che chở. Nhưng quan trọng hơn hết là mỗi người phải biết nhớ ơn, đền ơn, kết nối truyền thông gia đình trong ý nghĩa “Ân giáo dưỡng một đời nên huệ mạng/Nghĩa sinh thành muôn kiếp khó đáp đền”.
Cho nên, rằm tháng Mười hàng năm được tổ chức trọng thể theo như nghi thức của phong tục tập quán nói trên, không chỉ ở trong mái ấm gia đình mà nó đã lan tỏa vào trong khuôn viên nhà chùa. Nhà chùa ngày xưa và cho đến bây giờ vẫn là “Mái chùa che chở hồn dân tộc/Nếp sống muôn đời của tổ tông”. Sở dĩ như vậy, là do có một quá trình tiếp biến của đạo Phật vào trong tín ngưỡng dân gian, văn hóa dân tộc. Đạo Phật là đạo hiếu, hạnh hiếu là hạnh Phật. Không phải ngẫu nhiên, một thuở nọ, Đức Phật cùng các Tỷ kheo trên đường đi hoằng pháp, Ngài dừng lại để đảnh lễ đống xương khô bên đường và dạy rằng: “Vô thỉ luân hồi, chúng sinh từng là cha, là mẹ, là anh, là chị, là em trong dòng sống tương tục”. Do đó, đã sinh ra và hiện hữu, lớn lên, trưởng thành thì bất cứ người Phật tử nào cũng phải đạo lý biết ơn và tri ân đối với ông bà tổ tiên. Hơn nữa theo triết lý Duyên khởi mà Phật giáo chủ trương, không một ai có thể sống một mình mà không có sự liên hệ nào, con người cần phải sống và trải nghiệm với muôn vàn các mối liên hệ để tồn tại và phát triển. Chính nhờ việc xử lý tốt các mối liên hệ chằng chịt này, khiến cho mọi người hiểu nhau và biết thương yêu nhau nhiều hơn, trước những biến động cuộc đời khi đối diện với nó. Mỗi khi tự thân đã kết nối yêu thương được mọi cá thể bằng một trái tim chứa chan tình người thì lý trí sẽ hướng dẫn con người tránh xa, từ bỏ các điều ác và thực thi các hạnh lành, sau đó hướng tâm tu tập chuyển hóa thân tâm, mục đích cuối cùng là giải thoát khổ đau, thành tựu Niết bàn an lạc bây giờ và tại đây.
Do đó, từ ý nghĩa ban đầu của ý nghĩa lễ hội “rằm tháng Mười”, nhân Tết Hạ nguyên, cha mẹ chính là người thầy dạy con cái phải biết làm việc thiện lành, từ bỏ điều quấy ác, vì những ngày này Thiên đình cử thần Tam Thanh xuống trần gian xem xét việc tốt lành về tâu với Ngọc Hoàng để được ban thưởng và tránh tai họa về sau. Khi đạo Phật vào nước ta, thì giá trị tự thân tu tập, tự thân kết nối yêu thương trong các mối quan hệ giữa các cá nhân hiện hữu với gia đình, cộng đồng xã hội, thế giới tự nhiên trong triết lý Duyên khởi - triết lý biện chứng giải thoát khổ đau đã nâng lên một cái “tâm” và một “tầm” mới. Nó nhanh chóng lan tỏa ra khỏi từng mái ấm gia đình để từng gia đình đều được kết nối truyền thông trong một đại gia đình chung: “Mỗi người mỗi nước, mỗi non/Khi vào cửa Phật, chung con một nhà”. Tại đây, ngôi chùa trở thành nơi hội tụ của muôn ngàn người cùng chung dòng máu đỏ, chung một mái ấm tình thương, chung một ý niệm đồng bào, bà con quyến thuộc trong dòng sống tương tục luân hồi tiếp diễn, để khấn nguyện, để mong sao khát vọng hạnh phúc hóa thành sự thật ngay giữa cõi đời dưới sự chứng minh của chư Phật mười phương, chín phương trời, chư Thánh thần, Hoàng thiên Hậu thổ, Bản cảnh Thành hoàng, Bản xứ thổ địa, Bản gia táo quân, Tôn thần, tổ tiên ông bà. Khi con người thực thi được như thế, tức là mỗi cá nhân đã thực sự hiểu rõ và sống theo đạo lý Duyên khởi, cội nguồn đạo hiếu, tri ân và biết ân thì họ đang an trú trong thế giới an lạc, hạnh phúc. Bởi vì Phật từng dạy “Ai thấy Duyên khởi là thấy Pháp, Ai thấy Pháp thì sẽ chứng ngộ Niết bàn”.