BÊN CỬA SỔ

[dieuquang]

BÊN CỬA SỔ


Cao cao bên cửa sổ [Hình: attachment.php?aid=2388]
có hai người hôn nhau
hai người rất trẻ
hãy im nghe
rì rầm đường phố
bên cửa sổ
có hai người
hôn nhau

Cao cao bên cửa sổ
có hai người hôn nhau
hai người rất trẻ
hãy im nghe
rì rầm đường phố
bên cửa sổ
có hai người
hôn nhau
Đêm chín rồi
rất khẽ
trăng ơi đừng ghen nhé
có hai người
yêu nhau
Hoa dạ lý
dâng hương
đêm nay
hoa tinh tường hơn cả
Nhớ nghe hoa
mùi hương thật khẽ
Mặt trận đêm nay
bình yên
anh lính về thăm phố phường
Cô gái vừa tan ca
hai người đến với hoa
hôn nhau
bên cửa
có bao người
đang yêu
hoa nhé
đêm nay?
[b] Song Hảo[i]

Người yêu nhạc biết đến nữ nhà thơ Song Hảo khi bài hát "Mùa xuân bên cửa sổ" (do nhạc sĩ Xuân Hồng phổ thơ) xuất hiện trên các làn sóng phát thanh - truyền hình từ những năm 80… Nhưng, bài thơ Bên cửa sổ của chị đã gây ấn tượng đẹp trong lòng người yêu thơ bởi tình yêu bình dị mà trong sáng và cao đẹp của người lính với cô thợ trẻ.
Tác giả mở đầu bài thơ bằng việc phản ánh hình ảnh quan sát được một cách trực diện và táo bạo:
Cao cao bên cửa sổ
có hai người hôn nhau.
Hình ảnh thơ thật bất ngờ như ánh mắt của tác giả khi nhìn lên cái "cửa sổ cao cao". Một thời chưa xa, người đời nhìn thơ tình còn khe khắt lắm: "Gạt phăng hết tấm tình riêng nhỏ hẹp/ Để tay ghì xiết chặt khối đời to". Ấy vậy mà Song Hảo "táo bạo" đưa "hôn nhau" vào trong thơ, mà từ tế nhị ấy lại được thốt lên một cách rất nhẹ nhàng và tự nhiên. Hơn thế, nụ hôn còn trở thành hình tượng chủ đạo và nổi bật, được nhắc đi nhắc lại trong bài thơ.
Mạch thơ cứ thế tiếp nối như lời thủ thỉ, tâm tình, như để khẳng định, rồi lại như dặn dò, ra dấu cho mọi tiếng ồn ngưng lại để không làm ảnh hưởng đến tình yêu của đôi trẻ: Hai người rất trẻ/ hãy im nghe/ rì rầm đường phố/ bên cửa sổ/ có hai người/ hôn nhau.
Tiếng thơ chưa bao giờ thành thật đến thế. Câu "hai người rất trẻ"được thốt lên như để khẳng định và bổ sung thêm thông tin về sự việc mà mình vô tình được chứng kiến. Rồi một hành động đẹp đã diễn ra với thái độ chân thành của một tâm hồn nhạy cảm. Người ta không chỉ ngưỡng mộ tình yêu mà còn "lặng lẽ" giúp cho tình yêu ấy có thể thăng hoa. Lời thơ thì thầm đáng yêu: Hãy im nghe/ rì rầm đường phố/ bên cửa sổ/ có hai người/ hôn nhau. Nhịp thơ cũng gấp gáp, dồn dập như hơi thở của hai người đang say sưa hưởng thụ cái giây phút ngắn ngủi của tình yêu xa cách.
Sau này, nhà thơ mới thổ lộ: bài thơ được viết trong một lần người ấy đến thăm nhà thơ tại nơi ở là một căn gác trong cơ quan, phía dưới cửa sổ phòng có bụi hoa dạ lý. Đêm ấy hai người không ngủ, đứng bên cửa sổ, hoa dạ lý đẫm sương đêm toả hương bát ngát. Trên bầu trời ánh trăng sáng vằng vặc. Trước một không gian gợi tình, hai trái tim hoà nhịp và ý thơ đã bật lên… Đêm chín rồi/ rất khẽ/ Trăng ơi đừng ghen nhé/ Bên cửa sổ/ có hai người yêu nhau… Hoa dạ lý - dâng hương/ Đêm nay - Hoa tinh tường hơn cả/ Nhớ nghe hoa - mùi hương thật khẽ.…Và hình ảnh Mặt trận đêm nay/ bình yên/ anh lính về thăm phố phường/ cô gái vừa tan ca... chỉ là thêm vào cho… hợp lý. Nhưng không ngờ, chính những chi tiết "thêm vào" ấy lại thổi bùng lên ngọn lửa thơ, thắp sáng ý thơ của bà.
Bằng cảm xúc thật, tha thiết, chân thành của chính mình, tác giả đã nói lên tình yêu lứa đôi rất thật, trong sáng hơn bất cứ điều gì lúc bấy giờ. Và, bài thơ đã chinh phục ngay được giới trẻ. Khi ý thơ ấy được nhạc sĩ Xuân Hồng phổ nhạc với cái tên Mùa xuân bên cửa sổ thì hồn thơ lại có dịp bay cao, bay xa hơn…
Song Hảo đã nhập cuộc với cuộc sống đời thường, nhưng bà vẫn giữ vai trò quan sát: Quan sát để chiêm nghiệm, chiêm nghiệm để rút ra những điều tưởng như bình thường nhưng vô cùng có ý nghĩa với cuộc sống của mỗi con người. Bà đã có một bước đi khá táo bạo khi viết bài thơ Bên cửa sổ, đề cập tới tình yêu đôi lứa một cách chân thực và sinh động. Trước bà, chưa thi sĩ nào nhắc tới hình ảnh "nụ hôn" trong sáng tác của mình một cách thẳng thắn và mạnh bạo như thế. Ở đây, ta nhận thấy, nhà thơ không hề coi nhẹ nguyên tắc nghệ thuật, mà ngược lại, bà tôn trọng và kết hợp hài hoà giữa những nguyên tắc nghệ thuật đó với đời sống thực. Vẫn là môtíp thường gặp - tình yêu lứa đôi - nhưng qua cách nhìn của Song Hảo, tình yêu đôi trai gái thật thanh khiết, bay bổng, và dường như, nhịp sống sôi động, gấp gáp của cuộc sống thường nhật không hiện hữu, tất cả trở nên lắng đọng, nhẹ nhàng.
Thế giới cuộc sống với bao sắc màu, có hạnh phúc xen lẫn khổ đau, có tĩnh và động, có thực tế cùng sự lãng mạn… luôn cần có một tình yêu trong sáng, sâu sắc với bản lĩnh vững vàng. Bằng sức mạnh hàm súc, cô đọng của ngôn từ; chỉ trong một bài thơ ngắn nhưng Song Hảo đã đúc kết nên chân lý sâu sắc đó.


http://www.youtube.com/watch?v=ibMRu7fVk2s