ĐAU MẮT ĐỎ

[dieuquang]

ThS.BS Hoàng Cương, phó khoa Khám bệnh, bệnh viện Mắt trung ương:
Đau mắt đỏ là tình trạng viêm kết mạc – giác mạc do chủ yếu adenovirus gây ra. Bệnh rất dễ lây lan cho dù chúng ta đã tìm đủ biện pháp phòng ngừa: đeo kính, rửa tay, đeo khẩu trang... Vì sao vậy?

Adenovirus thuộc nhóm virút chứa AND không có vỏ bọc, nên đề kháng cực tốt ở môi trường ngoài tế bào, nhất là trên các vật dụng bằng nhựa và kim loại: tay nắm cửa, dụng cụ khám bệnh, bàn ghế... Hơn nữa, chúng không hề bị tổn hại gì trước cồn và ether. Nếu bệnh nhân bị nhiễm bệnh từ các vật dụng xung quanh thì bệnh sẽ khởi phát sau vài ngày đến ba tuần. Bệnh nhân do vậy cần được cách ly khỏi trường học, cơ quan ít nhất bảy ngày sau khi bệnh khởi phát, tuy nhiên khả năng lây nhiễm sang người lành vẫn kéo dài đến tuần thứ ba.

Trong gia đình thì nên kiêng đụng chạm trực tiếp lên da người bệnh, rửa tay thường xuyên, không dùng chung khăn mặt và kiêng quan hệ tình dục. Trong môi trường bệnh viện, nhân viên y tế tránh bắt tay với bệnh nhân, khi khám bệnh nên dùng găng tay và hộp dụng cụ riêng rẽ. Lý tưởng nhất là không để bệnh nhân sử dụng tay nắm cửa, rửa tay bằng xà phòng dưới vòi nước sau mỗi lần khám, sát trùng tất cả những vật dùng trong phòng khám có bề mặt gồ ghề, dùng các loại thuốc nhỏ loại một lần và hạn chế tối đa các thủ thuật hoặc đo đạc. Ngay khi tất cả những biện pháp phòng bệnh nghiêm ngặt vừa nêu được thực hiện đầy đủ, bị đau mắt đỏ vẫn là điều hoàn toàn có thể xảy ra!

Bệnh đau mắt đỏ do virút gây nên, được biểu hiện bằng mắt đỏ và có ghèn, thường đỏ một mắt trước sau đó lan qua mắt thứ hai. Đa số tự khỏi sau 7 – 14 ngày. Bệnh hiện vẫn chưa có thuốc nhỏ ngừa.
Một số điều nên làm khi bị đau mắt đỏ: đeo kính râm; nhỏ dung dịch nước muối đẳng trương (NaCl 0,9%) hoặc nước mắt nhân tạo; có thể dùng thuốc nhỏ kháng sinh ngừa bội nhiễm; chườm lạnh giúp giảm sưng và mang lại cảm giác dễ chịu; giữ vệ sinh cá nhân; rửa tay với xà phòng sát khuẩn đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa lây bệnh cho người khác. Nếu bệnh diễn tiến bất thường, nên sớm đến bệnh viện để được điều trị kịp thời, đúng cách.
Thường các bác sĩ sẽ kê đơn theo cùng một công thức: nước muối sinh lý, hay tốt hơn là nước mắt nhân tạo, có tác dụng xoa dịu những khó chịu trên mắt, kháng sinh loại nhỏ – để phòng bội nhiễm, đôi khi là corticoid tra nhỏ tại chỗ. Nước mắt nhân tạo loại có chứa các chế phẩm nhầy và bôi trơn thực sự hữu ích nếu bạn có khô mắt kèm theo, hay bề mặt giác mạc bị tổn thương. Điều trị phẫu thuật chỉ là thiểu số cho những trường hợp có di chứng. Việc sử dụng corticoid phải tuân thủ những quy tắc nghiêm ngặt bởi có nhiều rủi ro và phải được bác sĩ chuyên khoa mắt thăm khám, quyết định. Tuyệt đối không tự ý sử dụng các loại thuốc chứa corticoid trong điều trị. Nếu dùng không đúng, lạm dụng thuốc hoặc dùng thuốc kéo dài sẽ gây tai biến do thuốc (như dị ứng), làm trầm trọng thêm bệnh.